صدور گواهی فوت، یکی از ملزومات است که پس از مرگ هر فردی باید انجام شود. مرگ افراد به علت های مختلفی ممکن است اتفاق بیوفتد، مانند بیماری های مزمن، تصادف، مرگ ناگهانی ناشی از ایست قلبی و … .
افراد بیماری که در بیمارستان یا کلینیک ها فوت می کنند، گواهی فوت آنان توسط پزشک در بیمارستان صادر می شود؛ اما در برخی از اوقات افراد در منزل فوت می کنند که در این شرایط نیاز به صدور گواهی فوت در منزل است که نیاز است توسط پزشک در منزل صورت گیرد. پزشکی که گواهی فوت در خانه را صادر می کند، باید تایید شده باشد. گواهی فوت در خانه توسط هر کسی صادر نمی‌ شود. در زمان درخواست صدور گواهی فوت در خانه، حتما به این نکته توجه داشته باشید.

صدور گواهی فوت در منزل

صدور گواهی فوت در منزل عموما توسط پزشک شبانه روزی صورت می گیرد؛ مزیتی که صدور گواهی فوت در خانه دارد این است که گاهی اوقات شاهد این موضوع هستیم که افراد سالمند یا حتی افراد سالم در منزل فوت می کنند و نیاز به تایید پزشک مورد تایید نظام پزشکی وجود دارد.
پزشک مورد تایید برای صدور گواهی فوت در منزل به معاینه فرد فوت شده می پردازد و در صورتی که مشکل قانونی و قضایی وجود نداشته باشد، گواهی فوت در خانه صادر می شود؛ اما در صورتی که پزشک صدور گواهی فوت در منزل را صلاح نداند، گواهی فوت باید توسط پزشک قانونی و طی فرایند های قضایی صورت گیرد. زمانی که پزشک برای صدور گواهی فوت اقدام می کند، علت فوت، سوابق بیماری، سن و … را در نظر می گیرد و بررسی می کند؛ چرا که مسئولیت قانونی برای صادر کننده گواهی فوت در منزل وجود دارد.

مراحل صدور گواهی فوت در منزل

اگر فرد متوفی، در منزل خودش فوت کرده باشد، پزشک دارای صلاحیت اقدام به بررسی کامل و معاینه فرد فوت شده می کند. در صورتی که احتمال قتل یا دیگر موارد وجود نداشته باشد، صدور گواهی فوت در منزل انجام می شود. شرایطی که پزشک می تواند برای فرد متوفی گواهی فوت در منزل صادر نماید:

• در صورتی که پزشک از قبل، فرد متوفی را تحت درمان داشته و از بیماری او آگاه بوده باشد، گواهی فوت در خانه صادر می شود.
• اگر پزشک فرد متوفی را نمی شناسد با بررسی مدارک و شرایط متوفی بتواند علت مرگ را غیر مشکوک تشخیص دهد.
• مرگ متوفی باید طبیعی و بدون دخالت هیچ گونه عامل خارجی اتفاق افتاده باشد، در این صورت گواهی فوت در خانه صادر خواهد شد.
• جسد شخص متوفی از نظر در رفتگی، اصابت گلوله یا چاقو، شکستگی، خفگی ، تروما و…. مورد معاینه ی کامل پزشک قرار گیرد. بدون معاینه صدور گواهی فوت در منزل امکان ندارد.
• علت فوت باید برای پزشک کاملا مشخص و در ارتباط با بیماری فرد متوفی باشد، موجب می شود که گواهی فوت در خانه صادر شود.
• جسد متوفی با مدارک هم خوانی داشته و برای پزشک هویت شخص متوفی، احراز شود.
• برای صدور گواهی فوت در منزل به حالات افراد خانواده فرد متوفی دقت کرده و شاهد نا رضایتی در آنان نباشد.
• در صورتی که در هر مرحله از کفن و دفن یا معاینات، شواهدی وجود داشته باشد که مرگ طبیعی را زیر سوال ببرد، جنازه متوفی به پزشکی قانونی ارجاع داده می شود.

صادر نشدن گواهی فوت در منزل در چه مواقعی است؟

همان طور که در بالا نیز اشاره کردیم، پزشک زمانی که برای صدور گواهی فوت در منزل، فرد فوت شده را معاینه می کند، در صورتی که مشکل و مورد قضایی وجود نداشته باشد، گواهی فوت صادر می کند؛ در غیر این صورت، نیاز به معاینه پزشک قانونی خواهد بود. موارد زیر باعث صادر نشدن گواهی فوت در منزل است:

• اگر مرگ به دنبال اقدام به قتل اتفاق بیافتد، گواهی فود در خانه صادر نمی شود.
• اگر مرگ در اثر خودکشی باشد؛ صدور گواهی فوت در خانه نخواهد بود.
• هرگونه درگیری فیزیکی یا لفظی منجر به مرگ شود، باعث عدم صدور گواهی فوت در خانه می شود.
• اگر حوادث ترافیکی به هر شکلی و با هر فاصله زمانی، منجر به مرگ شود، گواهی فوت در خانه صادر نمی شود.
• هرگونه مسمومیت شیمیایی، دارویی، گاز گرفتگی و… سبب مرگ شود.
• اگر سوء مصرف مواد باعث مرگ شود (مواد مخدر، توهم ‌زا، روان ‌گردان و…) صدور گواهی فوت در خانه اتفاق نمی افتد.
• اگر برق‌ گرفتگی، غرق ‌شدگی سبب فوت شود، امکان صدور گواهی فوت در خانه وجود ندارد.
• برای افرادی که دچار سقوط از بلندی، گرما زدگی، سرما زدگی شوند گواهی فوت در خانه صادر نمی شود.
• فوت در محل کار (حوادث شغلی، مواد شیمیایی و آلاینده در محل کار و…)خدمات صدور گواهی فوت در منزل ممکن نیست.
• اگر فرد در بازداشتگاه یا زندان فوت شود. طبیعتا گواهی فوت در منزل صادر نخواهد شد.
• فرد در یکی از اقامت ‌گاه های جمعی مانند خوابگاه، پادگان، پرورشگاه، آسایشگاه، اردوگاه و …فوت کند نیازی به گواهی فوت در منزل نیست.
• اگر فرد به علت اقدامات تشخیصی و درمانی فوت شود، صدور گواهی فوت در خانه امکان پذیر نیست.
• اگر فرد در زمان بارداری، زایمان، پس از زایمان یا در زمان سقط جنین، به علت اقدامات تشخیصی و درمانی فوت کند.
• فرد در زمان ورزش کردن فوت کند. صدور گواهی فوت از طریق خدمات گواهی فوت در منزل ممکن نیست.
• اگر فرد به صورت ناگهانی و بدون علت فوت کند، صدور گواهی فوت در خانه صورت نمی گیرد.
• هر فوتی که پزشک احتمال به شکایت از کسی در آن وجود داشته باشد.
• اگر مرگ مشکوک و با دلیل نا شناخته باشد. گواهی فوت در خانه صادر نمی شود.
• برای فوت افراد نا شناس و بی ‌هویت ، گواهی فوت در خانه صادر نخواهد شد.
• هر فوتی که پزشک احتمال جنایت در آن تشخیص دهد.
• در فوت افراد ناشی از حوادث مترقبه، گواهی فوت در منزل صادر نمی شود.
• در مواردی که گفتیم صادر نشدن گواهی فوت در منزل طبیعی است.

چه مدارکی جهت صدور گواهی فوت درمنزل نیاز است؟

• کارت ملی (در صورت صدور کارت) و شناسنامه متوفی:

این مدارک مهم ترین مدارک محسوب می شوند اما در مواقعی که شناسنامه فرد متوفی بنا به هر دلیلی در دسترس نیست یا کارت ملی صادر نشده است از سایر مدارک شناسایی هویتی استفاده می شود (ثبث دقیق اطلاعات فردی و هویتی از روی این مدارک بر روی فرم گواهی فوت انجام می گیرد و برای تطابق فرد با مدارک جهت جلوگیری از ایجاد مشکلات قانونی و حقوقی در آینده الزامی است.)

• وجود بستگان درجه یک متوفی حین صدور گواهی فوت :

رضایت بستگان درجه یک برای صدور گواهی فوت در منزل ، ملاک انجام مراحل بعد قرار می گیرد.

• گواهی پزشک :

این گواهی بر اساس سوابق پزشکی متوفی، دارو ها، علائم و آثار بدن متوفی و... صادر می شود. کد پستی در برگه صدور گواهی فوت در منزل لحاظ می شود. همان گونه که ولادت اشخاص در سازمان ثبت احوال باید ثبت گردد، وفات افراد نیز در این سازمان ثبت می شود. جهت انجام مراحل قانونی انتقال ارث و...از متوفی به وراث، داشتن برگه ثبت وفات که توسط سازمان ثبت احوال صادر می گردد الزامی است.
در مناطق صعب العبور که امکان دسترسی پزشک به متوفی و صدور گواهی فوت در منزل یا دسترسی به بیمارستان وجود ندارد، تایید مسئولین گورستان یا معرفی و حضور دو نفر گواه با ارائه مدرک شناسایی در اداره ثبت احوال محل وقوع یا محل سکونت فرد متوفی ،صدور گواهی فوت انجام می گیرد.

صدور گواهی فوت در منزل تهران و البرز

از آن‌ جایی که شهر تهران بسیار بزرگ است، برای صدور گواهی فوت در منزل تهران باید افراد به این نکته توجه داشته باشند که ممکن است یک پزشک از هر مسیری برای دادن گواهی فوت در منزل نیاید؛ پس در زمان درخواست صدور گواهی فوت در منزل، باید به آدرس منزل و مسیر پزشک، توجه داشته باشید.

تعرفه ی گواهی فوت در منزل

تعرفه صدور گواهی فوت در منزل بسته به فاصله منزل فرد فوت شده با پزشک، متفاوت خواهد بود و نمی‌ توان به صورت دقیق نرخی را مشخص کرد. هزینه صدور گواهی فوت در منزل بر اساس ابلاغیه وزرات بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ایران مشخص شده است. این تعرفه ممکن است طی گذشت زمان و تغییر تعرفه ی مرکزی ، تغییر کند.