کاردرمانی یکی از رشته های علوم پزشکی و از شاخه های توانبخشی می‌باشد که نقش بسیار مهمی در درمان بیماری جسمی و ذهنی کودکان و بزرگسالان دارد. همانطور که از نام توانبخشی مشخص است، رشته های این علوم در راستای توانمندسازی افراد و بازگرداندن توانایی های از دست رفته مراجعین فعالیت می‌کنند. کاردرمانی یکی از این رشته های توانبخشی می‌باشد که درمانگران آن سعی می‌کنند با استفاده از تکنیک های درمانی، وسایل کمکی و جبرانی توانمندی های مراجعین را افزایش دهند که بتوانند زندگی مستقل و با عزت نفس در جامعه داشته باشند.

کاردرمانگران با تحصیل در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی با فعالیت سیستم عصبی و عضلانی بدن آشنا شده و با یادگیری مداخله درمانی مؤثر بر این سیستم ها سعی بر توانمند سازی مراجعین خود دارند. هدف نهایی خدمات کاردرمانی استقلال افراد در محیط زندگی خودشان می‌باشد. لذا کاردرمانگران تمام تلاش خود را می‌کنند تا با انتخاب بهترین روش های درمانی و محیط درمانی مناسب بیشترین کمک را به مراجعین و خانواده آنها کنند. انجام خدمات کاردرمانی در محیط منزل و به صورت درمان در منزل یکی از روش هایی است که امروزه به دلیل بازدهی بالای درمانی، سهولت در دسترسی و آرامش خانواده و مراجعین بسیار پرکاربرد می‌باشد.

چه افرادی به کاردرمانی نیاز دارند؟

افراد با شرایط زیر به کاردرمانی نیاز دارند:

• اختلالات پردازش حسی
• آسیب های مغز یا نخاع
• مشکلات یادگیری
• اختلالات رشدی
• آرتروز
• اختلالات در سلامت روان یا مشکلات رفتاری
• آسیب های ارتوپدی نظیر شکستگی استخوان ، جراحی تاندونی و...
• تأخیر در رشد جسمی یا ذهنی
• شرایط بد پس از جراحی
• سرطان
• آسیب های شدید دست
• فلج مغزی و سایر بیماری های مزمن

مزایای کاردرمانی در منزل

کاردرمانی برای تمام سنین مناسب بوده و بزرگسالان و کودکان می توانند از مزایای این روش درمانی استفاده کنند. کاردرمانی به کودکان کمک می کند تا بتوانند به مهارت و رشد مناسب دست یافته و در طول زندگی خود این مهارت ها را حفظ کنند. از سوی دیگر این روش درمانی مزایای دیگری را نیز با خود به همراه دارد که از جمله مهمترین این مزایا باید به موارد زیر اشاره کنیم:

1. بهبود حافظه
2. ارتقاء سطح سلامت جامعه
3. بهبود مهارت ها برای انجام فعالیت های روزانه
4. افزایش توجه و تمرکز
5. به حداکثر رساندن توانایی های فردی
6. بهبود درک محیط
7. افزایش عملکرد فرد و کسب استقلال
8. کاهش مشکلات و ناتوانی های فردی
9. یادگیری واکنش های تعادلی
10. جلوگیری از بروز عوارض و پیشرفت بیماری
11. افزایش و بهبود توان عضلانی
12. بهبود مهارت های حسی، حرکتی و عاطفی
13. جلوگیری از الگوهای حرکتی غلط
14. یادگیری مهارت های لازم برای یک زندگی عادی

همه این موارد در زندگی انسان مهم هستند. حال تصور کنید شخصی به دلیل بیماری توانایی انجام این مهارت ها را نداشته باشد. در این حالت کاردرمانی در منزل می تواند اعتماد به نفس او را افزایش دهد. در صورتی که این اختلالات در فرد درمان شود، او می تواند به زندگی عادی خود بازگشته و با اعتماد به نفس بالایی زندگی خود را آغاز کند.

انواع کاردرمانی در منزل

اگر کودک یا سالمند شما نیاز به توانبخشی در منزل داشته باشد، باید بدانید که هیچ محدودیتی برای روشهای توانبخشی در خانه وجود ندارد. زمینه های کاردرمانی در منزل نیز عبارتند از:

• کاردرمانی ذهنی در منزل: این نوع کاردرمانی را می توان برای کودکان وبزرگسالانی که مبتلا به مشکلات هوشی، بیش فعالی، پرخاشگری و سایر مشکلات رفتاری و ذهنی هستند، انجام داد.
• کاردرمانی جسمی در منزل: بیمارانی که از مشکلاتی مثل دیستروفی عضلانی، کج گردنی کودکان، فلج مغزی یا ضربه مغزی رنج می برند، می توانند کاردرمانی جسمی را در خانه انجام دهند.
• کاردرمانی حسی در منزل: در این روش با حساسیت زدایی تدریجی به کمک محرک های بویایی و چشایی می توان به تعدیل حس بویایی و چشایی کودکان کمک کرد.

مراحل کاردرمانی در منزل

• گرفتن شرح حال از فرد: مشخص کردن سن، علت مراجعه به کاردرمانگر، پزشک معالج، تشخیص ها و احتیاط ها به درمانگر کمک میکند تا بتواند با توجه به اطلاعات به دست آمده فرد را ارزیابی نماید.
• ارزیابی فرد: در این مرحله کاردرمانگر به ارزیابی کلی فرد مراجعه کننده می پردازد و علائمی همچون علائم حیاتی، حس لامسه، هماهنگی (مانند هماهنگی بین عصب ها و عضلات) را مورد بررسی قرار می دهد.
• طراحی و برنامه ریزی: پس از ارزیابی فرد، درمانگر متناسب با مواردی که مورد بررسی قرار داده است و داده هایی که به دست آورده، مسیری را برای بهبود شخص طراحی و برنامه ریزی می کند. این مسیر شامل تمرین ها و فرایندهایی است که در نهایت به مستقل شدن فرد کمک می نماید.
• شروع کاردرمانی به کمک برنامه طراحی شده: در مرحله بعدی کاردرمانی متناسب با برنامه ای که طراحی شده است آغاز می گردد. در این مرحله متخصص کاردرمانی به صورت مداوم تأثیرگذاری محیط اطراف یا فعالیت ها به منظور رسیدن فرد به هدف خود بررسی می کند تا در نهایت سبب کاهش محدودیت ها گردد.
• پایان کاردرمانی: زمانی که فرد رو به بهبود می رود و نیازی به درمانگر ندارد، کاردرمانی پایان یافته و تمام می شود. در این مرحله نظارت تخصصی درمانگر برای رفع یا کاهش محدودیت ها و ادامه درمان نیاز نیست. در کاردرمانی باید توجه داشت که پایان کاردرمانی به معنای بهبودی کامل فرد نیست و درمانگر در مرحله پایانی، توصیه هایی را برای فرد و اطرافیان شخص بیان می کند تا به مرور زمان محدودیت ها همچنان کاهش یابد. برای آنکه سلامتی فرد برگردد توصیه هایی از قبیل تمرینات کاردرمانی در منزل و آموزش خانواده فرد دارای محدودیت صورت می گیرد.

هزینه کاردرمانی بیماران در منزل

بیماران، بسته به نوع بیماری و مدت زمان لازم در هر جلسه کاردرمانی، هزینه مشخصی باید بپردازند.